Άλαν Γουότς: H ακρότητα του ανθρώπου είναι η ευκαιρία του Θεού

Άλαν Γουότς, Συγγραφέας, Φιλόσοφος, Γέννηση: 6 Ιανουαρίου 1915

 Άλαν Γουότς: H ακρότητα του ανθρώπου είναι η ευκαιρία του Θεού

[κλικ στα ακουστικά 🎧 για να ακούσεις το άρθρο]

(απομαγνητοφώνηση/μετάφραση: Κωνσταντίνος Σύρμος)

Τι είναι το τόσο διαφορετικό μεταξύ της  ατμόσφαιρας του κόσμου της φύσης και της ατμόσφαιρας του κόσμου του ανθρώπου; Γιατί διαφορά υπάρχει. Όπως η διαφορά ανάμεσα στα καλλιτεχνικά στυλ. Για παράδειγμα, κανένας δεν συγχέει έναν πίνακα του Λεονάρντο με ένα πίνακα του Πικάσο, ή την μουσική του Μπαχ με την μουσική του Σοστακόβιτς. Με τον ίδιο τρόπο, μοιάζει να υπάρχει μία πλήρης διαφορά στυλ μεταξύ των πραγμάτων που κάνουν τα ανθρώπινα όντα και των πραγμάτων που κάνει η φύση, ακόμη κι αν οι άνθρωποι είναι μέρος της φύσης. Από την μία, η φύση είναι κυματοειδή και εν κινήσει: από τα περιγράμματα των λόφων, τα σχήματα των δέντρων, τον τρόπο που ο άνεμος χτενίζει το γρασίδι, τα σύννεφα, τις διαδρομές των ρυακιών, όλα κυματιστά. Και, για κάποιο λόγο βρίσκουμε πολύ δύσκολο να παρακολουθήσουμε κάθε τι κυματοειδές. Λέμε στους ανθρώπους: «Μείνε ακίνητος για να σε προσέξω», «Μείνε ακίνητος, σε τραβά η κάμερα». Επίσης, λέμε: «Ας βάλουμε σε τάξη τα πράγματα», «Ας βάλουμε σε μια σειρά τα γεγονότα, τη ζωή μας» και με κάποιο τρόπο, έτσι νομίζουμε ότι καταλαβαίνουμε τα πράγματα, όταν τα έχουμε μεταφράσει με όρους ευθείων γραμμών και τετραγώνων. Αλλά αυτό δεν ταιριάζει με την φύση.

Όπου έχουν βρεθεί τα ανθρώπινα όντα και έκαναν τα δικά τους, θα βρείτε παράλληλες γραμμές. Οικοδομικά τετράγωνα, σπίτια-κουτιά. Φαίνεται ότι ο άνθρωπος, έχει ένα πολύ απλό είδος μυαλού κι όλη αυτή η μη ευθεία της φύσης, του μοιάζει πολύ περίπλοκη. Δεν πιστεύω πως υπάρχει κάτι περίπλοκο, γιατί τελικά, είναι πολύ απλό. Ας πούμε, το να σηκώσετε κάτι ή να ανοιγοκλείσετε την παλάμη σας, είναι πολύ απλό γιατί δεν χρειάζεται να το σκεφτείτε. Τα πράγματα γίνονται περίπλοκα μόνο όταν τα σκεφτούμε κι αυτό γιατί προσπαθούμε να τα μεταφράσουμε σε μια μορφή ζωής η οποία είναι πολύ απλούστερη και σκληρή, σε σχέση με τις μορφές ζωής που συζητάμε. Ένα τρίγωνο είναι πολύ πιο απλό και σκληρό από ένα βουνό, ακόμη κι αν μπορεί να αναπαριστούμε ένα βουνό με ένα τρίγωνο. Τα ανθρώπινα όντα είναι κυματοειδή όσο κι η φύση. Το μυαλο μας είναι ένα ανεύθειο κυματοειδές χάλι και γι’ αυτό είναι το κομμάτι μας που λιγότερο κατανοούμε. Φοβάμαι ότι εν μέρει, το πρόβλημα οφείλεται στον κύριο Ευκλείδη, που εφηύρε την γεωμετρία. Γιατί δεν μέτρησε την γη, μέτρησε και μας έδωσε ιδέες για τις απλές μορφές που αντιλαμβανόταν. Ίσως πρέπει να συμπεράνουμε ότι είχε μάλλον εξασθενημένη νοημοσύνη, επειδή όταν βρίσκομαι ανάμεσα σε δέντρα, λόφους, στο φυσικό τοπίο, αισθάνομαι σαν να είμαι στην μέση ενός καταπληκτικού εγκεφάλου. Με άλλα λόγια, ο εγκέφαλος είναι ένα δίκτυο διασυνδεδεμένων νευρώνων και κάθε ένας από αυτούς τους νευρώνες έχει μία αρκετά απλή λειτουργία. Είτε πυροδοτείτε, είτε δεν πυροδοτείτε. Λειτουργεί σαν διακόπτης, ανοιχτό-κλειστό. Αλλά, αυτά που ονομάζουμε πράγματα, τα φυτά, τα πουλιά, τα δέντρα, είναι πολύ πιο πολύπλοκα από τον νευρώνα και υπάρχουν δισεκατομμύρια από αυτά κι όλα ζουν μαζί σε ένα δίκτυο. Ακριβώς όπως υπάρχει μια αλληλεξάρτηση των λουλουδιών και των μελισσών κι όπου δεν υπάρχουν λουλούδια δεν υπάρχουν μέλισσες και αντιστρόφως, είναι ουσιαστικά μέρη του ίδιου οργανισμού.

Έτσι, με τον ίδιο τρόπο, όλα στην φύση εξαρτώνται από όλα στην φύση, είναι διασυνδεδεμένα. Τα τόσα πολλά μοτίβα των διασυνδέσεων είναι κλειδωμένα όλα σε μια ολότητα, που είναι ωστόσο, πολύ περίπλοκη για να την καταλάβουμε με απλούς τρόπους. Αλλά, είμαι μέρος όλου αυτού του όλου, του φυσικού κόσμου. Είμαι μέρος, σαν ένα από τα κύτταρα σε αυτόν τον τεράστιο εγκέφαλο τον οποίο δεν μπορώ να κατανοήσω. Γιατί ένα μικρό κομμάτι δεν μπορεί να κατανοήσει το σύνολο. Και, ταυτόχρονα, δεν νιώθω αυτό που πολλοί άνθρωποι φαίνεται ότι νιώθουν, να είμαι ξένος σε αυτόν τον κόσμο. Είναι οι αισθητικές μορφές του, που με κάποιο τρόπο με ελκύουν περισσότερο από τις αισθητικές μορφές που παράγουν οι άνθρωποι. Αισθάνομαι μέσα στον φυσικό κόσμο, όπως ένα λουλούδι στο λιβάδι και είναι το όλο λιβάδι αυτό που ανθίζει, γιατί το λουλούδι θα μπορούσε να υπάρξει μόνο στο συγκεκριμένο μέρος, στο ιδιαίτερο περιβάλλον που έχει το λιβάδι. Βρίσκουμε λουλούδια σε περιβάλλοντα που μπορούν να τα στηρίξουν. Με την ίδια διαδικασία, βρίσκεις ανθρώπους μόνο σε έναν πλανήτη με αυτού του είδους την ατμόσφαιρα, με αυτού του είδους την θερμοκρασία, που την παρέχει ένα βολικά γειτονικό αστέρι (ο ήλιος). Έτσι λοιπόν, όπως το λουλούδι είναι μια ανθοφορία του λιβαδιού, νιώθω τον εαυτό μου σαν ένα άτομο στην ανθρωποφορία των λαών του όλου σύμπαντος. Λέω, ότι μοιάζω σαν όλα τα άλλα. Είμαι στο κέντρο ενός στροβίλου, στον οποίο ολόκληρη η ενέργεια του σύμπαντος συνειδητοποιεί την ύπαρξή της, ζωντανεύει. Ένα είδος ανοίγματος μέσω του οποίου, ολόκληρο το σύμπαν αποκτά την συναίσθηση του εαυτού του. Με άλλα λόγια, πηγαίνω μαζί του ως το κέντρο μιας περιφέρειας.

Οι αστρολόγοι, θεωρητικά τουλάχιστον, δεν έπεσαν πολύ έξω όταν προσπαθώντας να σχεδιάσουν μια εικόνα ενός ανθρώπινου νου ή ψυχής, σχεδίασαν έναν βασικό χάρτη του συνόλου του σύμπαντος, με κέντρο τον χρόνο και τον τόπο της γέννησης του συγκεκριμένου προσώπου. Δεν ήταν κακή ιδέα, αλλά δεν νομίζω ότι οι αστρολόγοι ξέρουν να διαβάσουν τους χάρτες τους, γιατί οι χάρτες είναι πολύ πρόχειροι. Αλλά το ουσιώδες σημείο είναι προφανώς, ότι κάθε ένας από μας, όχι μόνο τα ανθρώπινα όντα αλλά και κάθε φύλλο, κάθε ζιζάνιο, υπάρχει με τον τρόπο που υπάρχει μόνο επειδή υπάρχουν κι όλα τα υπόλοιπα γύρω του. Με άλλα λόγια, υπάρχει μία σχέση μεταξύ του κέντρου και της περιφέρειας η οποία μοιάζει περισσότερο με την σχέση των πόλων ενός μαγνήτη. Χωρίς κέντρο δεν υπάρχει περιφέρεια, χωρίς περιφέρεια δεν υπάρχει κέντρο. Και αν και οι πόλοι είναι ξεχωριστοί και είναι τρομερά διαφορετικοί, υπάρχει κάτι ανάμεσά τους όπως ακριβώς στο βόρειο και τον νότιο πόλο ενός μαγνήτη που ενώνονται μέσω του μαγνήτη. Έτσι, το άτομο και το σύμπαν είναι αδιαχώριστα. Το περίεργο είναι, ότι ενώ είναι αρκετά εύκολο αυτό να διαπιστωθεί στην θεωρία, πολλοί λίγοι άνθρωποι το γνωρίζουν με έναν ισχυρό, ουσιαστικό τρόπο. Όπως γνωρίζουμε το μπλε του ουρανού και την αίσθηση της θερμότητας, είναι περισσότερο μια ιδέα απ’ ό,τι μια συνειδητοποίηση.

Μου κακοφαίνεται όλο και περισσότερο, η αποτυχία μας να νιώσουμε σαν στο σπίτι μας μέσα σε αυτόν τον εκπληκτικό εγκέφαλο (τη φύση) στον οποίο ζούμε. Αυτό είναι το αποτέλεσμα του αρχικού, του βασικού μας λάθους στο σκεπτικό μας για τον κόσμο και είναι με τη σειρά του η αιτία αυτού που αρχίζει να διαφαίνεται ως: η αποτυχία της τεχνολογίας μας. Το γεγονός είναι, ότι όλα όσα κάνουμε προσπαθώντας να βελτιώσουμε τον κόσμο είναι επιτυχημένα αρχικά, φέρνουν εντυπωσιακές βελτιώσεις στη ζωή μας. Αλλά, μακροπρόθεσμα, μοιάζει να καταστρέφουμε τον πλανήτη με τις ίδιες ενέργειες που προορίζονταν να τον ελέγξουν και να τον βελτιώσουν. Και με ενοχλεί αυτό, γιατί είμαστε πραγματικά τόσο αφελείς που δεν καταλαβαίνουμε, ότι αυτό που καταφέρνουμε όταν επεμβαίνουμε δυναμικά και σε μεγάλη κλίμακα στον φυσικό κόσμο -που στην ουσία δεν είναι επέμβαση, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι είμαστε κάτι διαφορετικό από αυτόν, κάτι εξωτερικό. Αλλά αυτή μας η «επέμβαση», νομίζω ότι εκείνο που κάνει κατανοώντας τον φυσικό κόσμο με όρους γλωσσικούς, αριθμών, με όρους μιας λογικής πολύ απλουστευμένης, είναι να φέρνει μόνο πρόχειρα αποτελέσματα.

Αρχικά, καταλαβαίνουμε τα πάντα με όρους γλώσσας και αριθμών τα οποία είναι στοιχισμένα σε γραμμές, σε στήλες και τα μάτια μας πρέπει να σκανάρουν αυτές τις γραμμές για να τις κατανοήσουν. Αλλά όταν σκανάρω ένα τοπίο της φύσης, δεν το κάνω γραμμή τη γραμμή, βλέπω την όλη του εικόνα μονομιάς. Το δέχομαι εντός μου σαν να ήταν ευρυγώνιος φακός. Όμως, όταν προσπαθώ να κατανοήσω τον κόσμο μέσα από την λογοτεχνία και τα μαθηματικά πρέπει να σκανάρω γραμμές. Ξέρετε, γι’ αυτό μας παίρνει τόσο καιρό να μορφωθούμε στο σχολείο, επειδή τα μάτια μας πρέπει να σκανάρουν και να οργανώσουν ατέλειωτα τυπογραφημένα χιλιόμετρα και αυτό μας παίρνει 20 χρόνια ή και περισσότερα για να το καταφέρουμε. Αλλά η ζωή συμβαίνει, οι αλλαγές διαδέχονται η μία την άλλη ταχύτατα σε σχέση με αυτό το σκανάρισμα. Βλέπετε, στον κόσμο τα πάντα συμβαίνουν συγχρόνως, παντού. Εμείς, εν τω μεταξύ, με τα μικρά μυωπικά μυαλά μας, προχωράμε ένα βήμα την κάθε φορά γιατί μας βοηθά σημαντικά η ταχύτητα του υπολογιστή. Ακόμη όμως κι ο υπολογιστής καταλαβαίνει τα πράγματα μέσω γραμμών, καθώς η μαγνητική ταινία διαπερνάτε και σκανάρεται από τον υπολογιστή. Όλα προχωρούν σε μια μονή ευθεία. Υποθέτω ότι το πρόβλημά μας είναι ότι έχουμε αξιοθρήνητα, μονοδιάστατα μυαλά σε ένα άπειρο, πολυδιάστατο σύμπαν. Και ίσως πρέπει να φτάσουμε στο ανησυχητικό συμπέρασμα ότι το σύμπαν είναι εξυπνότερο από μας.

Μόλις επέστρεψα από το Λος Άντζελες. Ήμουν εκεί για να συναντήσω μια ομάδα πολύ σημαντικών ανθρώπων. Ανθρώπων της βιομηχανίας του κινηματογράφου, επιστήμονες κ.ο.κ, που σκέφτονταν να συγκαλέσουν ένα συνέδριο με τα καλύτερα μυαλά στον κόσμο και να συναντηθούν στο Λος Άντζελες στο εγγύς μέλλον. Θα είναι ένα είδος πλανητικής διάσκεψης συναγερμού. Θέλουν επιστήμονες, πολιτικούς, θρησκευτικούς ηγέτες, να γίνει κάτι για να εντυπωσιάσει τον κόσμο μέσω όλων των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Να δηλώσει ότι βρισκόμαστε σε πολύ σοβαρό κίνδυνο αν καταστρέψουμε την βιόσφαιρα, δηλαδή ολόκληρο το κέλυφος των ζωντανών πλασμάτων που καλύπτει αυτόν τον πλανήτη, μέσω της ρύπανσης, του πληθυσμού, των πυρηνικών εκρήξεων, την δηλητηρίαση του φαγητού και την μεγάλη έλλειψη τροφής. Συναντηθήκαμε για να συζητήσουμε το πρόβλημα της διοργάνωσης αυτής της διάσκεψης. Έχουμε μαζευτεί όλοι αυτοί οι λαμπροί άνθρωποι και ξαφνικά συνειδητοποιούμε, ότι πραγματικά δεν ξέραμε τι πρέπει να πούμε. Θέλω να πω, μπορείτε να φωνάξετε και να δημιουργήσετε μια κατάσταση πανικού, αλλά αυτό δεν θα οδηγήσει σε κάτι καλό. Δεν ξέραμε τι έπρεπε να πούμε γιατί ουσιαστικά, δεν ξέρουμε τι να κάνουμε.

Μερικά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε, όπως για παράδειγμα η αύξηση της προσφοράς τροφίμων με καλλιέργειες υψηλής απόδοσης, μπορεί να είναι οικολογικά λάθη. Κι έτσι, η άποψη σχεδόν όλων στη συνάντηση, ήταν ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο η ανθρώπινη φυλή πρέπει να μάθει πως να αφήνει την γη στην ησυχία της και ν’ αφήσει αυτό που ονομάζεται φυσική ομοιόσταση, που είναι η αυτό-εξισορροπητική διαδικασία της φύσης, να φροντίσει για το χάος. Τώρα, πως θα το κάνουμε αυτό; Το πρόβλημα μας είναι ότι δεν ξέρουμε πως να σταματήσουμε. Έχουμε ξεκινήσει κάτι, βλέπουμε ότι πηγαίνει προς τη λάθος κατεύθυνση και νομίζω ότι η δυσκολία είναι, για να δανειστώ ένα παλιό κινέζικο ρητό: «Όταν ο λάθος άνθρωπος χρησιμοποιεί τα σωστά μέσα, τα σωστά μέσα λειτουργούν με τον λάθος τρόπο». Με άλλα λόγια, υπάρχει κάποιο πρόβλημα στον τρόπο που σκεφτόμαστε και όσο αυτό συνεχίζεται όλα όσα θα κάνουμε θα είναι ένα χάος. Ποιο είναι λοιπόν το λάθος; Απ’ όσο μπορώ να καταλάβω, το βασικό λάθος είναι ότι έχουμε εφεύρει αυτό το υπέροχο σύστημα γλώσσας και υπολογισμών, το οποίο μοιάζει πολύ απλό για να αντιμετωπίσει την πολυπλοκότητα του κόσμου. Επίσης,  είμαστε πιστοί στο να συγχέουμε αυτό το σύστημα συμβόλων με τον ίδιο τον κόσμο, όπως συγχέουμε ας πούμε, χρήματα με πλούτο. Πολλοί άνθρωποι εργάζονται για να βγάλουν λεφτά αντί για πλούτο. Όταν βγάλουν χρήματα δεν ξέρουν τι να κάνουν με αυτά. Κι έτσι, με τον ίδιο τρόπο, συγχέουμε την ευτυχία με την κοινωνική θέση. Και συγχέουμε τους εαυτούς μας ως ζωντανούς οργανισμούς, που είναι ένα με όλο αυτό το σύμπαν, με κάτι που ονομάζουμε: προσωπικότητά μας. Ποια είναι η προσωπικότητά μας;

Για να αφυπνιστεί, να δεις ποιος αληθινά είσαι, χρειάζεται να εγκαταλείψεις αυτό που φαντάζεσαι ότι είσαι. Άλαν Γουότς

Η προσωπικότητά μας είναι αυτό που ονομάζουμε: εικόνα μας. Η εικόνα του εαυτού μας αλλά και η σκέψη μας για τον εαυτό μας ή ιδέα μας για τον εαυτό μας, είναι το πρόσωπο (άτομο). Με άλλα λόγια, αυτό που οι άνθρωποι βλέπουν και κατανοούν και αυτό που κατανοώ εγώ ως: τι είναι ο Άλαν Γουότς, είναι ένας μεγάλος ρόλος που δεν είναι πραγματικά εγώ. Γιατί στην εικόνα του Άλαν Γουότς, δεν υπάρχουν όλες οι ασυνείδητες επεξεργασίες μου, τόσο ψυχολογικές όσο και σωματικές. Η κατασκευή του εγκεφάλου μου δεν είναι περιορισμένη στην έννοια «Άλαν Γουότς» και η έννοια «Άλαν Γουότς», δεν περιέχει τις αχώριστες σχέσεις που έχω με το υπόλοιπο σύμπαν και ως εκ τούτου, η έννοια αυτή είναι μια απάτη! Κι όταν η έννοια αυτή περνιέται για αυτό που πραγματικά είμαι δημιουργείται σύγχυση. Γιατί αν κάποιος μου πει: «Άλαν Γουότς, κάνε κάτι!» η έννοια: «Άλαν Γουότς», δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Δηλαδή, επειδή ακριβώς είναι μόνο μια έννοια, δεν μπορείτε να την κάνετε να σηκώσει ένα βάρος. Ακριβώς όπως ο αριθμός 3 είναι μια έννοια, δεν μπορεί ένα 3 να κάνει τίποτα. Με τον ίδιο τρόπο, δεν μπορείτε να τυλίξετε δέματα με τον ισημερινό, είναι μια χρήσιμη φανταστική γραμμή αλλά δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Κι όμως, όλοι πιστεύουμε ότι αυτή η έννοια του εαυτού μας, που ονομάζουμε προσωπικότητα ή εγω μας, μπορεί να κάνει κάτι γιατί πιστεύουμε πως υπάρχει πραγματικά. Και θα σας πω γιατί νομίζουμε ότι υπάρχει. Αν σας πω να κοιτάξετε προσεχτικά τον καθρέφτη σας, πραγματικά προσεχτικά, τι διαφορετικό θα κάνετε από το να κοιτάξετε με τον συνηθισμένο τρόπο; Όταν λες: «Τώρα το κοιτώ με όλη μου την προσοχή!» τι κάνεις;  Παρατήρησε ότι σφίγγεις τους μυς γύρω από τα μάτια, ρυτιδιάζεις ελαφρώς, ίσως να σφίγγεις τα δόντια σου. Τι έχουν όλα αυτά να κάνουν με το να δει κάποιος κάτι προσεχτικά, καθαρά; Δεν έχουν απολύτως καμιά σχέση με αυτό. Το ίδιο πράγμα συμβαίνει κι όταν ακούς «προσεχτικά», αρχίζεις να σφίγγεσαι γύρω από τα αυτιά σου. Σαφώς αυτό δεν έχει καμία σχέση με την ακοή.

Από τότε που ήμασταν μικρά παιδιά, όταν οι δάσκαλοι στην τάξη μας φώναζαν «ΔΩΣΤΕ ΠΡΟΣΟΧΗ, ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΘΕΊΤΕ!», σφιγγόμαστε με διάφορους τρόπους. Είτε για να δούμε, είτε για να ακούσουμε πιο προσεχτικά, να συγκεντρωθούμε για να κάνουμε κάτι που υποτίθεται είναι δύσκολο να γίνει. Και αυτό αποτελεί μια συνήθη ένταση σε όλο το σώμα που είναι παρούσα σχεδόν κάθε στιγμή. Κι αυτό το αίσθημα περιττής έντασης, είναι η υλικοποιημένη εντύπωση πάνω στην οποία στερεώνουμε αυτή την έννοια του «εγώ». Το κρεμάμε σε αυτό το συναίσθημα. Η έννοια του εγώ, δεν είμαστε εμείς, το αίσθημα της έντασης είναι εντελώς πλαστό. Δεν έχει καμιά σχέση με το πόσο επιτυχημένα βλέπει κανείς ή ακούει, ή ενεργεί. Έτσι έχουμε το πάντρεμα μιας ψευδαίσθησης με ένα σφάλμα και αυτό το ονομάζουμε εαυτό μας. Δεν παραξενεύομαι που αισθανόμαστε αποκομμένοι από τα πάντα, αλλοτριωμένοι, φοβισμένοι από την ζωή και το θάνατο.

Αυτό που πρέπει να γίνει, είναι ότι πρέπει να επιστρέψουμε σε μια λογική άποψη της δικής μας ζωής, που είναι ο τρόπος που πραγματικά είμαστε. Ένας οργανισμός που λειτουργεί υπό τους όρους του περιβάλλοντος με το όλο περιβάλλον, αντί αυτής της αστείας ξεχωριστής προσωπικότητας. Αλλά πως θα το κάνουμε αυτό; Οι άνθρωποι μου λένε: «Δεν μπορείς να αλλάξεις την ανθρώπινη φύση σε μια στιγμή. Μας ζητάς να παραιτηθούμε από το Εγώ μας κι αυτό είναι το δυσκολότερο από όλα όσα πρέπει να κάνουμε». Στην πραγματικότητα όμως δεν είναι, επειδή το Εγώ δεν υπάρχει. Αλλά φυσικά, αν προσπαθήσετε να εγκαταλείψετε το Εγώ σας με το Εγώ σας, τότε θα σας πάρει μέχρι το τέλος του χρόνου. Γιατί αυτό είναι το θέμα, δεν μπορείτε να μεταμορφώσετε τον εαυτό σας, δεν μπορείτε να κάνετε τον εαυτό σας υγιή, δεν μπορείτε να κάνετε τον εαυτό σας να αγαπάει, δεν μπορείτε να κάνετε τον εαυτό σας ανιδιοτελή. Και όμως είναι απολύτως απαραίτητο να είμαστε όλα αυτά. Είναι απολύτως απαραίτητο, αν θέλουμε να παραδώσουμε την κατεύθυνση της φύσης στη φύση, που είναι και το αναγκαίο. Είναι απολύτως απαραίτητο να αφήσουμε τον εαυτό μας και αυτό δεν μπορεί να γίνει. Όχι με τρόπο που έχουμε στον έλεγχό μας, με ενέργειές μας ή τη θέλησή μας, ή με το να δεχθούμε απλώς τις καταστάσεις. Δεν μπορείτε να το κάνετε. Γιατί; Επειδή εσείς στην πραγματικότητα δεν υπάρχετε, όπως αυτό το ξεχωριστό Εγώ ή προσωπικότητα. Είναι όλα απλώς μια ιδέα βασισμένη σε ένα ψεύτικο συναίσθημα. Συμπεραίνοντάς το αυτό, είναι ένα συγκλονιστικό νέο για μας, για την ανθρώπινη φυλή, για την υπερηφάνεια μας. Μόνο χάος προκαλείται όταν προσπαθείτε να βάλετε τα πράγματα σε μια ευθεία γραμμή. Προσπαθείτε να ισιώσετε έναν κυματοειδή κόσμο και είναι περίεργο που δυσκολεύεστε. Έτσι δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα. Έτσι δεν μπορείτε να μεταμορφώσετε τον εαυτό σας. Τι μπορείτε όμως να κάνετε; Τι θα συμβεί αν τελικά συνειδητοποιήσετε ότι έχετε έρθει σε αδιέξοδο; Και κατά τη γνώμη μου, η ανθρώπινη φυλή έχει φτάσει σε αδιέξοδο. Τι κάνω τότε; Αυτοκτονώ; Ή μήπως υπάρχει κάτι άλλο;

Τι συμβαίνει όταν απλά περιμένετε και δεν υπάρχει τίποτα που μπορείτε να κάνετε; Παρακολουθείτε. Και το μόνο που βλέπετε είναι αυτό που συμβαίνει, αυτό που συμβαίνει από μόνο του. Αναπνέετε, ο άνεμος φυσάει, τα δέντρα κυματίζουν, το αίμα σας κυκλοφορεί, τα νεύρα του σώματός σας φαγουρίζουν. Όλα αυτά συμβαίνουν μόνα τους. Αλλά ξέρεις ότι αυτό είσαι εσύ. Αυτό είσαι πραγματικά εσύ. Το Εσύ, που συμβαίνει από μόνο του. Δεν είναι το σύμβολο, δεν είναι το άτομο. Είστε εσείς που συμβαίνετε, όπως όταν αναπνέετε. Ναι, μπορείτε να έχετε την αίσθηση ότι αναπνέετε με το να «σπρώχνεται» την αναπνοή σας, αλλά η αναπνοή σας συμβαίνει καθημερινά χωρίς να κάνετε τίποτα συνειδητό γι’ αυτό, ούτε καν το σκέφτεστε. Με τον ίδιο τρόπο λειτουργεί κι ο εγκέφαλός σας χωρίς να τον αναγκάζετε. Έτσι, όταν έρθεις σε αδιέξοδο -και είμαστε ατομικά και κοινωνικά, τώρα το 1971 σε αδιέξοδο. Αυτή είναι η στιγμή που λέγεται ότι: «H ακρότητα του ανθρώπου είναι η ευκαιρία του Θεού». Επειδή πρέπει να σταματήσουμε και όταν σταματήσουμε, θα βρούμε ένα κόσμο που συμβαίνει αντί να γίνεται, να σπρώχνεται. Αυτό το συμβαίνει, ως κάτι ξεχωριστό από το κάνουμε, είναι ο θεμελιώδης εαυτός μας. Ο θεμελιώδης εαυτός μας δεν είναι κάτι που εδρεύει κάτω από το δέρμα μας, είναι τα πάντα γύρω μας με τα οποία συνδεόμαστε. Όταν κοιτάζετε έξω από τα μάτια σας στη φύση που συμβαίνει εκεί έξω, κοιτάζετε εσάς. Δεν θα πω τι πρέπει να κάνουμε από κει και πέρα. Αλλά, απλώς, πριν καν σκεφτούμε να κάνουμε κάτι, σε αυτήν την κρίσιμη κατάσταση, συνειδητοποιούμε την εντελώς απατηλή φύση των όντων που νομίζουμε ότι είμαστε και επιστρέφουμε ξανά σ΄ αυτό που πραγματικά είμαστε. Που περιλαμβάνει όλη την φύση. Ο εξωτερικός κόσμος, δεν είναι πια ένας εξωτερικός κόσμος.

____________________________________
Ντοκιμαντέρ: «Συζητώντας με τον εαυτό μου».

Προτάσεις